Asthma Information in Hmong

Frequently Asked Questions

Expand all

Asthma yog ab tsi?

Asthma yog ib yam mob ntsws uas kho tsis tau zoo tu qab, tab sis yuav tswj fwm tau los ntawm kev siv tshuaj thiab hloov tej chaw nyob ib ncig ntawm koj. Cov neeg muaj mob "asthma" los yog mob hawb pob, txoj hlab pas yuav muaj teebmeem rau ntau tsav yam xws li pa luam yeeb, tej pa luam yeeb, fab ub no, mob phaug, los yog cua txias txias.

Kev mob "asthma" ua pa nyuab yuav muaj mus los tsis tseg, tab sis lub ntsws yuav thev tsis taus tej ntxhiab uas ua kom nws huam mob hawb pob.

Yog tswjfwm tsis zoo tus mob hawb pob no yuav ua kom tau mus Emergency ntau zaus los yog pw hauv tsev khomob. Yog tswjfwm tus mob hawb po no tsis zoo kuj ua tau tuag thaib.

Listen to audio

Ab tsi ua kom mob hawb (asthma)?

Qhov keeb hauv paus txawm mob hawb pob (asthma) tsis tau paub li, tab sis nws ntxiav tshwm mob raws tsev neeg. Tej zaum nws yuav nquag ua mob heev dua rau cov menyuam yaus uas nquag fab los phiv ub no (allergies).

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Mob "asthma" no zoo li cas?

Cov yeeb yam ntawm tus mob "asthma" yog:

  • hnoos
  • txog siav
  • hawb pob
  • hauv siab ceev ceev
  • pw tsis taus kom dhau hmo yam tsis muaj tus mob
  • ua tsis taus "exercise" yam tsis muaj tus mob
  • hnoos ntev lawm los yog hawb pob tom qab tau kab mob khaub thuas tag

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Yuav zoo li cas sij hawm mob hawb pob (asthma)?

Nws tseem ceeb yog paub zoo tias lub ntsws ua haujlwm li niaj hnub licas es yog thaum mob hawb pob "asthma" nej thiaj to taub.

Thaum nej ua pa, cua nkag ntawm qhov ntswg thiab qhov ncauj mus. Nws mus hauv txoj hlab pas, rau hauv koj txoj hlab cua, thiab mus hauv cov hnab cua. Cov cua no mus rau hauv nej cov ntshav mus hloov cov cua ua nej lub cev tau siv tag ces thiaj li ua pa tawm.

Thaum mob "asthma" tus neeg yuav ua pa nyuab vim rau qhov:

  • Sab hauv txoj hlab pa o tuaj.
  • Cov leeg ncig cov hlab pa kuj ceev tuaj, ua kom txoj hlab pa khoob me.
  • Ua hnoos qeev nyeem tuaj, thaiv cov hlab pa me.
illustration of normal airways and during an asthma attack in Hmong

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Dab tsi ua kom tus mob "asthma" no tshwm sim?

Qhov ua kom huam yog khaub thuas,pa luam yeeb, kev fab/phiv, los sis kev dhia ua "exercise" yuav ua tau kom mob hawb pob "asthma" tshwm sim. Yog thaum muaj ob peb yam ua ke lawv yuav uas mob nyav dua. Tej cov neeg, tsuas mob tuaj thaum ruag ob yam los ntau tshaj rov sauv xwb.

Kev mob "asthma" ua pa nyuab ntawm nyias yuav txawv nyias ib yam, nws tseem ceeb uas nej yuav tsum paub zoo seb yam twg yog yam ua rau nej tus menyuam mob "asthma" tuaj es nej thiaj li paub tias yuav tau zam yam twg.

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Tej yam ab tsi yog yam tshwm sim qhia rau nej ua ntej yuav mob "asthma" ua pa nyuab?

"Asthma" los yog ua pa nyuab tsis yog lam muaj kiag tam siv, feem ntau mas nws kuj yuav muaj tej yam ua ntej nws yuav ua pa nyuab. Xws li los kua ntswg, hnoos, txog siav, pw tsaug zog tsis taus hmo ntuj, tsis qab los.

Nws tseem ceeb nej yuav tsum tau paub cov yeeb yam no kom zoo kom nej paub tswjfwm tus mob no kom txhob mob loj.

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Peb yuav kho li cas thaum mob hawb pob?

Koj yuav tsum tau ua num nrog koj tus minyuam tus kws khomob ua daim ntawv npaj uas yuav pab nej tswj tus mob hawb pob thiab kho thaum mob hawb pob tuaj lawm. Koj tus minyuam yuav tsum muaj tshuaj cawm (xws li tshuaj albuterol) los kho qhov hnoos, hawb pob, los yog txog siav.

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Peb yuav tiv thaiv mob hawb pob li cas?

Koj thiab koj tus menyuam yuav tau kawm kom tag li kawm tau txog kev mob hawb pob es thiaj los pab nej khoo tus mob. Kev ua mob hawb pob tuaj kuj yuav zam tau los ntawm zam tej uas yuav ua tau kom chiv mob hawb pob thiab siv cov tshuaj khoo, yog tias maub los ntawm nej tus kws khomob. Yog koj tus menyuam daim ntawv sau npaj tseg siv muaj tshuaj khoo txhua hnub, xyuas kom meej muab cov tshuaj rau txhua txhua hnub, txawm tias koj tus menyuam nyob zoo lawm.

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Ua li cas kuv thiaj paub tias tswj tau tus mob "asthma" no lawm?

Neeg feem coob uas tswjfwm tau tus mob "asthma" no yuav ua tau li nram no:

  • dhia ua si, ncaws pob ntaus pob ub no tau tsis mob hawb pob tuaj
  • pw taus ib hmos yam tsis hnoos, hawb pob, los yog mloog zoo li txog siav

Muab tshuaj kom haum rau thiab zam tej ub no uas yuav ua kom mob "asthma" tuaj, neeg feem ntau muaj peev xwm ua tau:

  • feem ntau tiv thaiv tau kev mauj mob "asthma" tuaj
  • tiv thaiv tau qhov mus ntsib kws khomob yam tites titaw
  • tiv thaiv tau tsis tau mus pw hoomom kho "asthma"

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Listen to audio

Thaum twg kuv thiaj yuav hu rau chaw khomob?

Hu chaw khomob yog:

  • hnoos, hawb pob, los txog siav twb siv cov tshuaj cawm tsawg kawg nkaus los twb tau li 4 teev no lawm los khoo tsis tau
  • hnoos los hawb pob hmo ntuj los sis thaum dhia ua exercise
  • nyob rau ntawm ntu daj tshaj li 12 rau 24 teev lawm

Ntsib kws khomob tam sis yog tias:

  • qhov hnoos los hawb pob tsis zoo me ntsis li los yog heev tuaj tom qab muab cov tshuaj cawm tag
  • pheej rov huas pas (cov tawv ntawm caj dab los sis hauv siab pheej hmlos thaum ua pa)
  • tus kaj tshuab ntawm lub "peak flow" mus qis dua lawm los yog nyob qhov qub xwb tom qab twb muab cov tshuaj cawm tag
  • pw ncaj nraim tsis tau yam tsis muaj teebmeem ua pa

Yog hu tsis tau kws khomob, mus ntawm chaw muaj mob ceev.

Hu rau 911 yog tias:

  • muaj teeb meem mus kev los yog hais lus
  • di ncauj los rau tes tej xiav, los yog txho
  • tsi ua pa
  • koj txhawj xeeb txog koj tus menyuam xyov nws yuav nyob dhau 30 feeb tom ntej no li cas

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

* Find information about asthma on the Minnesota Asthma Information Center, American Lung Association of Minnesota website.

Listen to audio

Txoj kev siv lub cav tshaub pa tshuaj

Sib dhos lub cav tshuab pa tshuaj:

  1. Ntxuav koj ob txhais tes.
  2. Thau lub cav cov yas sib txuas hauv lub hnab yas, muaj lub npog qhov ncauj qhov ntswg/tus pas tshuab, tus yas muag muag, lub khob thiab cov yas sib txuas.
  3. Dhos lub khob rau ib ceg ntawm tus pas ncau peb ceg, ces txuas tus yas muag muag rau ib ceg thiab dhos tus pas tshuab los yog lub npog qhov ncauj qhov ntswg rau ib tog ntawm tus ncau peb ceg.
  4. Txuas tus yas ib tog mus rau hauv lub qab khob. Txuas lwm tog mus rau lub cav tshuab pa.

Siv lub Cav Tshuab Pa Tshuaj:

  1. Zaum ntseg ntseg ntawm ib lub rooj zoo zoo zaum. Puag tau tus me nyuam mos los yog me nyuam me ntawm xub ntiag kom zaum ntseg ntseg.
  2. Muab tus pas tshuab tshuaj npuav hauv qhov ncauj los yog muab lub npog qhov ncauj qhov ntswg npog rau tus me nyuam mos los yog me nyuam me.
  3. Tig rau qhov sau tias "on" kom lub cav ua hauj lwm.
  4. Ua pa twj ywm rau hauv tus pas tshuab los yog lub npog ntsej muag thiab ib sij sib zog nqus pa nrog. Ua li no kom thaum twg lub khob pib pos pa. Co los yog ntiv ntiv lub khob thiab ua pa twj ywm los yog npog twj ywm kom thaum twg cov kua hauv lub khob yaj tag.
drawing of an individual using a nebulizer

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Txoj kev siv lub nqus thsuaj nrog lub raj ntim pa tshauj

  1. Co lub tshuaj kom ntev li 10 lij.
  2. Ntsaws lub tshuaj rau lub raj ntim pa tshuaj (tswv yim sib dhos sib txawv thaum siv lub raj txawv; xyuas cov kauj ruam uas lub khw tsim yam khoom muaj nrog).
  3. Plim koj lub taub hau rov qab me ntsis thiab tshuab pa tawm kom koj cov ntsws tsis muaj pa li lawm.
  4. Muab tog yog ntsaws qhov ncauj kom cov hniav tom thiab di ncauj zawm ncig tag nrho. Tsis txhob muab tus nplaig npog lub qhov raj.
  5. Nias lub raj tshuaj ib zaug.
  6. Siv lub qhov ncauj nqus pa kom tob tob thiab nqus maj mam.
  7. Ua pa maj mam thiab nqus kom tob li tob tau.
  8. Npo pa thiab suav mus kom txog 10, yog tias koj suav tau txog.
  9. Ncua li 1 feeb thaum nias ib zaug tshuaj twg tag.
inhaler with a spacer attached

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota. 

Txoj kev siv lub nqus tshuaj us yeej yeem. (Serevent thiab Advair)

  1. Qhib:
    • Siv sab tes laug tuav lub YEEJ YEEM thiab muab sab xis tus ntiv tes xoo rau ntawm qhov chaw nias tig.
    • Tig mus kom pom qhov ntsaws rau qhov ncauj tshwm thiab kom dhos daws nyob ruaj chaw.
  2. Dhos Daws:
    • Tuav lub YEEJ YEEM kom tiaj tus tus.
    • Swb tus pas kom mus deb li deb tau kom hnov dhos daws. Siv tau lub YEEJ YEEM lawm.
    • Ib zaug twg uas swb tus pas mus ib qho tshuaj tawm txaus los nqus. Qhov suav tshuaj qhia qhov tshuaj uas tsis tau siv. Thaum no tsis txhob muab kaw, ua si nrog tus pas los yog swb tus pas mus ntxiv vim yuav muab cov tshuaj ua tawm los pov tseg xwb.
  3. Nqus Pa:
    • Ua ntej yuav nqus tshuaj ntawm lub YEEJ YEEM, tshuab pa kom tag nrho, tuav lub YEEJ YEEM kom tiaj tus tus thiab deb ntawm qhov ncauj. Ncov ntsoov, tsis txhob tshuab pa rau hauv lub YEEJ YEEM.
    • Muab di ncauj npog ncig sab yog rau qhov ncauj. Ua pa twj ywm thiab ua pa tob tob rau lub YEEJ YEEM, tsis txhob siv qhov ntswg ua pa.
    • Npo pa mus ntej li 10 lij, ces maj mam tshuab pa tawm.
  4. Kaw:
    • Kom kaw tau lub YEEJ YEEM muab sab tes xis tus ntiv tes xoo tso rau ntawm qhov chaw nias tig rov qab kom kawg kiag. Lub YEEJ YEEM yuav dhos kaw. Tus pa yauv rov mus nyob qhov chaw qub thiab rov npaj dua. Npaj lub YEEJ YEEM rau yuav siv lwm zaus lawm.
    • Qhov suav tshuaj yuav qhia tias tshuav pes tsawg zaus tshuaj rau siv. Thaum tshuav tsib zaug tshuaj, tus lej yuav tshwm liab liab.
  5. Siv Tag: Xuas dej yaug qhov ncauj. Tsis txhob nqos.
three step process for using a diskus inhaler, open, click, inhale

Mob hawb pob/asthma. Source: Children's Hospitals and Clinics of Minnesota.Â